Türkiye’de kamuoyu araştırmalarının gelişimi 1950 yılından sonra başlamış, 1980’den sonra da yaygınlaşmıştır. Bu araştırmaların yanlı, yanıltıcı ve bilimsel kriterlere göre kabul edilemez olduğu yönünde kamuoyunda zaman zaman görüşler dillendirilmektedir.
Üniversitelerin içinde yer almadığı hiçbir kamuoyu araştırmasının gerçeği yansıtmadığını özellikle Tansu Çiller dönemi ile yirmi iki yıllık AK Parti iktidarı bizlere göstermiştir.
Bugün gelinen noktada kamuoyu araştırma şirketlerinin mantar gibi çoğaldığını ve müşteri memnuniyetini öne çıkaran bir anlayışla, ticarethaneye dönüştüklerini içimiz sızlayarak izliyoruz.
Oysa demokrasinin yaygınlaşması ve katılımcı niteliğin belirginleşmesi olarak ortaya çıkan kamusal alan da söz sahibi olan kamuoyunun, bu alanda sözünü dinletmesi günümüzde büyük ölçüde kamuoyu araştırmaları aracılığıyla gerçekleşir.
Kamuoyu araştırmalarında (Anketlerde) dikkat edilmesi gereken bir husus yayımlanan araştırmaların bilgilendirme işleviyle kamuoyu yaratma veya etkileme/yönlendirme işlevinin ayrım noktasıdır.
Etkileme/yönlendirme ayrımına dikkat!
Kamuoyu araştırmalarının seçmenler üzerine doğrudan etkilerini şöyle sıralayabiliriz.
Gözde olana yönelme zayıfa destek olma yani kamçılama etkisi
Oyu geride görünen parti seçmeninin sandığa gitme oranının artması
Küçük partinin varlığını fark etme ve oy verme
Barajı geçme ihtimali olan partiyi destekleme veya desteklememe
Seçmen olarak sizlerin hangi kategoriye girdiğinizi elbet bilemeyiz, ancak Türk insanın doğasında var olan mazlumu ve zayıfı destekleme içgüdüsü, seçim tercihlerimizi her an değiştirme özelliğine sahip.
Ankete Göre: DP Manavgat’ta 3. Parti
İstanbul patentli İKON Araştırma ve Danışmanlık Şirketi, ilki 31 Aralık’ta 2022 yılı olmak üzere “Manavgat ve Çevresi Anketi” başlıklı ikinci anket çalışma sonuçlarını Şubat ayında aynı başlıkla açıkladı.
Her iki anket de partilerin oy oranlarını incelediğimizde Demokrat Parti’nin (DP) Manavgat’ta CHP ve AK Parti’den sonra üçüncü parti konumunda olduğunu görüyoruz. DP yüzde 17.3 oy oranıyla CHP’nin yüzde 11.5, AKP’nin ise yüzde 3.8 gerisinden geliyor.
Şubat ayının anket sonuçlarına göre de CHP ve DP oylarını az da olsa yükseltirken AKP’nin oy oranı düşmüş.
Demirel’in ilçesinde oy oranı yüzde 12
Merhum Süleyman Demirel’in doğduğu Isparta – İslamköy /Atabey ilçesinde DP’nin oy oranı anca yüzde 12 iken Manavgat gibi sol tandanslı bir ilçede DP’nin oy oranının yüzde 17.5 olması şahsen bana hiç inandırıcı gelmiyor.
Merhum Turgut Şen aynen öyle söylerdi
Side’nin efsane Belediye Başkanı ki, 220 seçmenli sandıkta DYP’ye fire verdirmeden 220 oy çıkartan merhum Turgut Şen şayet yaşasaydı, o Clark Gable stili ince bıyıklarıyla mahzun gülümsemesini dudaklarına yerleştirir ve şöyle derdi:
“Ufak at da civcivler yesin!”
Ceplerinden para ödeyerek siyasi gelecek peşinde koşan ve bu böylesine anketleri yaptıranlara söyleyecek bir sözüm yok. Çünkü neoliberal politikalarla dönüştürülen siyasi partilerin tümü aynı anlayış içerisindeler.
Gördükleri, yaşadıkları, deneyimledikleri ve inandıkları sistem maalesef bu. Birbirlerine benzeşmeleri de bu yüzden.
Oysa siyasi partiler gelenekleriyle, ideolojileriyle ve ilkeli duruşlarıyla varlıklarını sürdürebilir, koruyabilir.
Siyasi partiler, tek güç figürünün hâkim olduğu Matruşka bebeklerine benzememeli!
